Παρασκευή 12 Σεπτεμβρίου 2008

Η συν-εξέλιξη των γαλαξιών και των μελανών οπών

" Είν' εύκολο να σκεφτούμε ότι η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο σχηματίζονται κι εξελίσσονται οι γαλαξίες έχει λίγο - πολύ ολοκληρωθεί. Αυτό που κάνουμε είναι να προσπαθούμε να ταιριάξουμε κομμάτια μέσα σ' ένα καταιγισμό νέων δεδομένων που λαμβάνουμε από τους δορυφόρους όπως ο WMAP για παράδειγμα, γύρω από την δομή του πρώϊμου σύμπαντος και την κατανομή της σκοτεινής ύλης, ενώ η ευρείας κλίμακας προσομείωση σε υπολογιστές μας δίνει περαιτέρω πληροφορίες για το πως θα έπρεπε να φαίνονται οι γαλαξίες έξω από την δίνη αυτού του σφοδρού ανεμοστρόβιλου.
Υπάρχουν όμως ένα - δυό λεπτομέρειες σ' αυτή την αστροφυσική αλοιφή. Για παράδειγμα, τα πρότυπα γαλαξιακού σχηματισμού δείχνουν ότι ορισμένοι τύποι γαλαξιών θάπρεπε να περιβάλλονται από πελώρια νέφη αερίου στα οποία θα όφειλαν να γεννηθούν αστέρια. Οι παρατηρήσεις όμως δείχνουν ότι αυτοί οι τύποι γαλαξιών είναι μακράν λιγότεροι από αυτούς που προβλέπουν τα πρότυπα.
Στην σημερινή του εργασία, ο Timothy Heckman του Πανεπιστημίου της Βαλτιμόρης Johns Hopkins, πραγματεύεται την ιδέα ότι οι υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες στο κέντρο των γαλαξιών θα μπορούσαν ίσως να εξηγήσουν τη διαφορά. Η σκέψη είναι ότι οι μαύρες τρύπες δημιουργούν κι απλώνουν ενέργεια η οποία είναι αρκετή για να σχηματίσει αστέρια μέχρι τα εξωτερικά όρια ενός γαλαξία, μ' έναν τρόπο που συμφωνεί με τις παρατηρήσεις. Κι έχουμε βέβαια πολύ καλές ενδείξεις για την ύπαρξη μελανών οπών σε διάφορους γαλαξίες, στους οποίους συμπεριλαμβάνεται κι ο δικός μας.
Αλλά αυτό που καθιστά τη σκέψη του Heckman προκλητικά ενδιαφέρουσα, είναι η άποψη ότι υπάρχει μια συμβιωτική σχέση ανάμεσα στους γαλαξίες και τις υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες, ότι οι μεν χρειάζονται τις δε για να σχηματιστούν. Επομένως, οι υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες είναι σημαντικές όσο είναι το αέριο, η σκόνη κι η βαρύτητα. Τι ιδέα !
Το συμπέρασμα είναι ότι είμαστε ακόμα μακριά από την κατανόηση όλων αυτών των διαδικασιών κι ότι η ροή δεδομένων από τα διαστημικά τηλεσκόπια της επόμενης γενιάς θα καταστήσει τον σχηματισμό των γαλαξιών το πιο ενδιαφέρον αστρονομικό θέμα.
Υ.Γ. Ο Heckman είναι ένα μεγάλο όνομα στον χώρο μελέτης των κοσμικών οικοσυστημάτων που αποτελούνται από αέριο, αστέρια και μαύρες τρύπες. Ο ίδιος μάλιστα, τον ονομάζει γαστροφυσική. Καλό ! "
Πηγή στοιχείων : Το blog της αστροφυσικής
Μετάφραση από τ' αγγλικά : Σ. Πάνου, Σεπτέμβριος 2008.

Δεν υπάρχουν σχόλια: